Đau vai gáy là tình trạng phổ biến, khiến nhiều người khó chịu với những cơn đau nhức lan tỏa từ gáy lên vai, đôi khi kèm tê mỏi. Nếu bạn đang tìm kiếm lời khuyên về chế độ ăn uống để hỗ trợ giảm triệu chứng, bài viết này sẽ tập trung vào các thực phẩm phù hợp theo nguyên lý Đông y. Những gợi ý dưới đây dựa trên kinh nghiệm thực tiễn, giúp bạn dễ dàng áp dụng vào bữa ăn hàng ngày mà không cần thay đổi lớn.

Theo Đông y, đau vai gáy thường xuất phát từ sự mất cân bằng âm dương, khí huyết ứ trệ hoặc phong hàn xâm nhập, dẫn đến cơ gân co rút. Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc bổ khí huyết, thông kinh lạc và giảm viêm tự nhiên. Bằng cách ưu tiên các thực phẩm ấm tính, giàu dưỡng chất hỗ trợ lưu thông, bạn có thể giúp cơ thể tự điều chỉnh, giảm đau mà không cần lạm dụng thuốc.

Tại sao chế độ ăn uống lại quan trọng với đau vai gáy?

Trong Đông y, đau vai gáy không chỉ là vấn đề cơ học mà còn liên quan đến sự suy yếu của tỳ vị – cơ quan chủ quản hóa giải thức ăn thành khí huyết. Khi khí huyết không thông suốt, kinh lạc vùng vai gáy dễ bị tắc nghẽn, gây đau mỏi. Các thực phẩm phù hợp sẽ bổ sung dưỡng chất cần thiết như canxi, omega-3, vitamin nhóm B và chất chống oxy hóa, giúp tăng cường sức đề kháng, giảm viêm và cải thiện tuần hoàn. Theo quan sát lâm sàng, những người duy trì chế độ ăn giàu thực phẩm này thường giảm triệu chứng nhanh hơn so với chỉ dùng thuốc.

Hơn nữa, theo nguyên tắc “dĩ thực vi dược” (lấy thức ăn làm thuốc), việc chọn thực phẩm theo mùa vụ và thể trạng cá nhân giúp tránh tình trạng “thực bất hòa” – ăn uống không phù hợp làm bệnh nặng thêm. Ví dụ, người có thể hàn (dễ lạnh tay chân) nên ưu tiên thực phẩm ấm, trong khi người nhiệt thịnh (hay nóng trong) cần thêm vị đắng thanh nhiệt.

Đau mỏi vai gáy nên ăn gì?

Dựa trên kinh nghiệm điều trị tại các cơ sở Đông y, việc bổ sung đa dạng các nhóm thực phẩm sau sẽ hỗ trợ hiệu quả. Những lựa chọn này không chỉ dễ tìm mà còn dễ chế biến, phù hợp với lối sống bận rộn.

Thực phẩm giàu canxi và khoáng chất bổ xương khớp

Canxi là nền tảng cho sự chắc khỏe của xương và gân, giúp giảm co cứng cơ vùng vai gáy. Theo Đông y, canxi từ nguồn tự nhiên giúp bổ thận dưỡng âm, cân bằng âm dương.

• Sữa và các sản phẩm từ sữa: Một ly sữa ấm mỗi sáng cung cấp khoảng 300mg canxi, hỗ trợ thư giãn cơ bắp. Chọn loại không đường để tránh tăng nhiệt.
• Hàu và hải sản: Hàu giàu kẽm và canxi, ăn 2-3 con mỗi tuần giúp thông kinh lạc, giảm tê mỏi. Theo Đông y, hàu có vị mặn bình, bổ thận tráng dương.
• Rau lá xanh như cải bó xôi, rau ngót: Chứa canxi dễ hấp thụ, kết hợp với vitamin K để tăng cường sức mạnh gân cốt. Luộc nhẹ để giữ dưỡng chất.

Thực phẩm chứa omega-3 chống viêm tự nhiên

Omega-3 hoạt động như “dầu bôi trơn” cho khớp, giảm sưng viêm do khí huyết ứ trệ. Đông y coi đây là yếu tố giúp hoạt huyết hóa ứ.

• Cá béo như cá hồi, cá thu: Ăn 2 phần mỗi tuần, omega-3 giúp giảm đau tương đương một số thuốc giảm đau. Nướng hoặc hấp để giữ vị ngọt thanh.
• Hạt óc chó và hạnh nhân: Một nắm nhỏ mỗi ngày bổ sung axit béo, hỗ trợ lưu thông khí huyết. Đông y đánh giá cao hạt óc chó vì tính ấm, bổ não tủy.
• Dầu oliu: Dùng thay dầu ăn thông thường, giúp giảm viêm mà không gây nặng bụng.

Rau củ quả giàu vitamin và chất xơ hỗ trợ tiêu hóa

Vitamin C, E và chất xơ giúp chống oxy hóa, tăng cường tỳ vị để khí huyết dồi dào. Những thực phẩm này theo Đông y có tác dụng thanh nhiệt giải độc, giảm phong hàn.

• Cam và quýt: Giàu vitamin C, uống nước cam tươi mỗi sáng kích thích sản sinh collagen, phục hồi gân cơ. Vị chua ngọt cân bằng âm dương.

• Bông cải xanh và ớt chuông: Chứa sulforaphane chống viêm khớp, ăn salad hoặc xào nhẹ. Đông y dùng bông cải để bổ khí, hóa đàm.
• Chuối và táo: Bổ sung kali và chất xơ, giảm co thắt cơ. Ăn trực tiếp để giữ enzyme tự nhiên.

Thực phẩm giàu vitamin B và protein xây dựng cơ bắp

Nhóm B vitamin hỗ trợ thần kinh, giảm tê mỏi, trong khi protein giúp tái tạo mô mềm. Đông y nhấn mạnh protein từ thực vật để bổ tỳ ích khí.

• Trứng gà ta: Lòng đỏ giàu vitamin D và B12, luộc ăn sáng giúp dưỡng âm bổ huyết.
• Đậu nành và các loại đậu: Protein thực vật cao, nấu chè hoặc súp để dễ tiêu. Theo Đông y, đậu đen đặc biệt bổ thận, giảm đau lưng gáy.
• Thịt nạc gà hoặc heo: Ăn lượng vừa phải, hấp cách thủy để bổ khí mà không sinh nhiệt.

Lời khuyên từ chuyên gia Đông y để áp dụng hiệu quả

Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý xương khớp, chia sẻ: “Trong thực hành, tôi thường khuyên bệnh nhân kết hợp chế độ ăn với các bài thuốc gia truyền để tăng hiệu quả. Ví dụ, dùng gừng tươi trong bữa ăn không chỉ ấm bụng mà còn giúp thông mạch, giảm đau nhanh chóng.”

Để tối ưu, hãy bắt đầu bằng việc ghi nhật ký ăn uống, theo dõi triệu chứng sau 1-2 tuần. Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày để hỗ trợ thải độc, và ưu tiên bữa ăn gia đình ấm cúng – theo Đông y, tinh thần thoải mái cũng góp phần thông kinh lạc. Xem thêm các thực phẩm tốt cho người Đau vai gáy?

—

Thông tin của Lương y Nguyễn Thị Thành Danh

Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh là một chuyên gia y học cổ truyền, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe phụ nữ và phụ khoa, với hơn 30 năm kinh nghiệm. Bà hiện là cố vấn cho Dược Bình Đông. Bà có chuyên môn về các vấn đề kinh nguyệt và các vấn đề phụ khoa khác.

Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital, Phòng khám ACC