Đầu gối đau khi đứng lên ngồi xuống là tình trạng phổ biến, khiến nhiều người cảm thấy khó chịu và lo lắng về sức khỏe xương khớp.
Tình trạng này thường xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động hàng ngày. Theo quan điểm Đông y, đau khớp gối thuộc chứng “tý chứng”, do phong hàn thấp xâm nhập kinh lạc, khí huyết ứ trệ, khiến khớp mất sự linh hoạt. Trong y học hiện đại, đây là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về cấu trúc khớp, từ tổn thương nhẹ đến bệnh lý mãn tính. Bài viết được tham vấn bởi Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 70 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý xương khớp, sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng đau khớp gối khi đứng lên ngồi xuống
Nhiều yếu tố từ thói quen hàng ngày đến bệnh lý tiềm ẩn có thể khiến khớp gối đau nhức mỗi khi thay đổi tư thế. Việc nhận biết sớm giúp tránh biến chứng nghiêm trọng như giảm chức năng vận động hoặc viêm khớp lan rộng.
Thói quen hoạt động thiếu khoa học
Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học có thể ảnh hưởng đến sức khỏe nói chung và hệ xương khớp nói riêng. Các thói quen phổ biến có thể gây đau đầu gối bao gồm:
- Đứng lâu: Khiến khớp gối chịu áp lực liên tục, dẫn đến mỏi mệt và đau nhức.
- Ngồi xổm: Tăng lực nén lên sụn khớp, dễ gây tổn thương lâu dài.
- Đi nhiều: Vận động quá mức mà không nghỉ ngơi làm khớp bị quá tải.
- Bắt chéo chân: Làm mất cân bằng cơ học, gây áp lực lệch lạc lên đầu gối.
- Ngồi sai tư thế: Như ngồi gù lưng hoặc dựa hẳn về một bên, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu.
- Ít vận động: Khiến dịch khớp giảm, sụn dễ bị khô cứng.
Thường xuyên ngồi bắt chéo chân có thể gây đau đầu gối, vì tư thế này làm xương chậu xoay lệch, tăng nguy cơ thoái hóa sớm.
Chấn thương
Chấn thương là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng đau khớp gối. Chấn thương có thể xảy ra khi thực hiện các hoạt động hàng ngày, khi tham gia các hoạt động thể thao, vận động quá mức, khiêng vật nặng quá mức hoặc do tai nạn, té ngã. Các kiểu chấn thương phổ biến bao gồm:
- Trật khớp: Làm khớp mất ổn định, đau khi chịu lực.
- Bong gân: Tổn thương dây chằng, gây sưng và đau nhói.
- Gãy xương: Thường kèm theo đau dữ dội và hạn chế di chuyển.
- Rách sụn chêm: Khiến khớp kẹt, đau buốt khi co duỗi.
Phần lớn chấn thương sẽ khiến khớp trở nên lỏng lẻo, nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Nếu không được điều trị đúng cách, các chấn thương này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm khớp, thoái hóa khớp và giảm chức năng vận động.
Bệnh lý
Các bệnh lý liên quan đến khớp gối là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng đau nhức, khó chịu khi đứng lên ngồi xuống. Những bệnh này thường làm tổn thương cấu trúc khớp, gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động. Một số bệnh lý có thể gây đau đầu gối gồm:
- Thoái hóa khớp gối: Thường xảy ra khi lớp sụn khớp bị phá vỡ dần theo thời gian, khiến phần xương dưới sụn cọ xát với nhau, gây đau buốt, sưng viêm và giảm khả năng vận động. Đây là nguyên nhân hàng đầu ở người trung niên và cao tuổi, do lão hóa tự nhiên hoặc thừa cân.
- Viêm khớp gối: Các khớp bị viêm và sưng tấy, gây đau và hạn chế khả năng vận động. Nguyên nhân gây viêm khớp có thể do nhiễm trùng hoặc các yếu tố tự miễn. Triệu chứng điển hình của viêm khớp gối bao gồm đau nhức, sưng đỏ và cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng hoặc sau khi nghỉ ngơi.
- Viêm khớp dạng thấp: Đây là bệnh tự miễn, trong đó hệ thống miễn dịch tấn công lớp màng bao quanh khớp, gây viêm và tổn thương xương, sụn và các mô mềm xung quanh. Bệnh thường đau và sưng viêm ở các khớp đối xứng nhau, gây ảnh hưởng nặng nề đến khả năng di chuyển của người bệnh.
- Bệnh lý khác: Bệnh gout với tinh thể axit uric tích tụ gây viêm đột ngột; hội chứng đau xương bánh chè do mất cân bằng cơ đùi; Osgood-Schlatter thường gặp ở thanh thiếu niên; viêm bao hoạt dịch đầu gối do ma sát lặp lại.
Có nhiều bệnh lý có thể gây đau khớp gối, từ thoái hóa đến viêm tự miễn, đòi hỏi chẩn đoán chính xác để tránh tiến triển nặng.
Nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân kể trên, một số nguyên nhân khác có thể gây đau khớp gối bao gồm:
- Chế độ ăn uống không khoa học: Ăn không đúng giờ, nhiều đồ ăn nhanh dẫn đến thiếu hụt chất dinh dưỡng như canxi, vitamin D, làm xương yếu và dễ tổn thương.
- Sử dụng một số loại thuốc: Như Corticoid lâu dài gây loãng xương; thuốc SSRI điều trị trầm cảm hoặc thuốc chống co giật ảnh hưởng đến mật độ xương.
- Béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ đặt áp lực lớn hơn lên khớp gối, làm cho khớp dễ bị mài mòn và tổn thương theo thời gian. Chỉ cần thừa 5kg đã tăng nguy cơ thoái hóa gấp đôi.
- Phụ nữ thường có nguy cơ bị đau khớp gối cao hơn nam giới: Đặc biệt sau giai đoạn mãn kinh do giảm estrogen, mật độ xương giảm nhanh chóng, kết hợp thói quen mang giày cao gót hoặc mang thai sinh con.
Theo Ông Nguyễn Thành Danh, tại Dược Bình Đông, nhiều trường hợp đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống xuất phát từ sự kết hợp giữa thói quen hàng ngày và khí huyết ứ trệ. Với kinh nghiệm từ dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, các sản phẩm Đông y như Thảo Linh Tiên Bình Đông đã hỗ trợ hàng ngàn bệnh nhân cải thiện tình trạng này nhờ thành phần thảo dược tự nhiên, giúp bổ thận cường gân cốt, hoạt huyết thông lạc mà không gây tác dụng phụ. Sản phẩm này được bào chế từ bài thuốc gia truyền, phù hợp cho các trường hợp đau do thoái hóa hoặc chấn thương cũ, giúp tăng cường sức khỏe xương khớp lâu dài.

Tình trạng đau đầu gối khi đứng lên ngồi xuống không chỉ là triệu chứng thông thường mà có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe. Nếu tình trạng kéo dài, hãy đến cơ sở uy tín để được tư vấn, tránh tự ý dùng thuốc dẫn đến biến chứng.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thị Thành Danh
Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh là một chuyên gia y học cổ truyền, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe phụ nữ và phụ khoa, với hơn 30 năm kinh nghiệm. Bà hiện là cố vấn cho Dược Bình Đông. Bà có chuyên môn về các vấn đề kinh nguyệt và các vấn đề phụ khoa khác.
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital, Medlatec


